पुणे दि १८ : राष्ट्रीय आपत्ती निवारण दलाच्या (NDRF) 5 व्या बटालियनने गेल्या एक वर्षात कोकण, कोल्हापूर आणि सातारा जिल्ह्यातील अनेक गावकऱ्यांना, विशेषतः पावसाळ्यात नैसर्गिक आपत्तींना प्रभावीपणे प्रतिसाद देण्यासाठी प्रशिक्षण दिले आहे.
एनडीआरएफच्या सामुदायिक जागृती कार्यक्रमांतर्गत हे प्रशिक्षण वर्षभर गावांमध्ये आणि शहरांमध्ये लोकांना आपत्तींबद्दल जागरूक करण्यासाठी आयोजित करण्यात आले होते, असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
NDRF 5वी बटालियन ही महाराष्ट्रातील मुख्य आपत्ती व्यवस्थापन दल आहे. आपत्कालीन परिस्थितीला प्रतिसाद देण्यासाठी त्याची टीम सध्या कोकणात आणि मुंबईसह इतर ठिकाणी तैनात आहेत.
बटालियनचे डेप्युटी कमांडंट दीपक तिवारी यांनी TOI ला सांगितले, “कोणत्याही आपत्तीला प्रतिसाद देण्यासाठी आपत्ती व्यवस्थापनाची मूलभूत माहिती असणे आवश्यक आहे. तथापि, बरेच लोक अशा अत्यंत परिस्थितीत घाबरतात आणि साधी पावले उचलण्यास विसरतात. अनेक शोकांतिका दरम्यान आम्ही अनेक प्रसंगी याचा अनुभव घेतला आहे.”
ते पुढे म्हणाले, “आमचे कर्मचारी या पैलूवर लक्ष केंद्रित करतात आणि लोकांना त्यांची उपलब्ध यादी, उपकरणे आणि इतर वस्तूंचा आपत्ती निवारणासाठी प्रभावीपणे कसा वापर करावा हे शिकवतात. ही माहिती आणीबाणीच्या ऑपरेशन्स दरम्यान खूप फरक करते. अशाप्रकारे, आम्ही राज्यभर विशेषत: रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, कोल्हापूर आणि सातारा या पूर आणि भूस्खलनग्रस्त जिल्ह्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर मोहीम हाती घेतली आहे.”
एनडीआरएफच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की या उपक्रमामागील उद्दिष्ट लोकांना आपत्तींचा सामना करण्यासाठी तयार करणे हा आहे जेणेकरून जीवित आणि मालमत्तेची हानी कमीत कमी ठेवता येईल.
या उपक्रमाचा एक भाग म्हणून या दलाने शालेय विद्यार्थ्यांनाही प्रशिक्षण दिले आहे. या सत्रांदरम्यान, सहभागींना इतरांना कसे बाहेर काढायचे यासह आपत्तीच्या प्रसंगी दक्षता आणि वैद्यकीय मदतीसाठी मूलभूत पावले कशी उचलायची हे शिकवले गेले.
“काही राज्यांनी पूर आल्यास लोकांना वाचवण्यासाठी जिल्हा प्रशासनाला बोटी दिल्या आहेत. आमच्या कर्मचाऱ्यांनी तरुणांना बोटी आणि त्यांच्या कार्याविषयी मूलभूत ज्ञान शिकवले. त्यामुळे नक्कीच फरक पडेल,” एनडीआरएफच्या अधिकाऱ्याने सांगितले.
तिवारी पुढे म्हणाले, “आमच्या संघ स्टँडबाय मोडमध्ये आहेत. काही ठिकाणी, त्यांनी आधीच लोकांना संवेदनशील केले आहे आणि संबंधित जिल्हा प्रशासनाशी समन्वय साधत आहेत. त्यांच्याकडे बोटीसह पुरेशी यादी आहे. प्रशिक्षित स्थानिक स्वयंसेवक या हंगामात आमचे काम सोपे करतील.
