कोल्हापूर दि १९ : हेवी मेटल प्लॅटफॉर्म, तापमान आणि आर्द्रता नियंत्रण युनिट, सीसीटीव्ही आणि सशस्त्र रक्षकांवर सेन्सर-फिट ग्लास शोकेस असलेली स्वतंत्र गॅलरी.
हे सर्व साताऱ्याच्या श्री छत्रपती शिवाजी महाराज संग्रहालय ते घर वाघ नख (वाघाच्या पंजेसारखे धातूचे नखे असलेले नॅकल डस्टर) येथे आहेत ज्याचा छत्रपती शिवाजी महाराजांनी 1659 मध्ये प्रतापगडच्या लढाईत विजापूर सेनापती अफझल खानला मारण्यासाठी वापरल्याचा दावा केला होता.
जुलैच्या पहिल्या किंवा दुसऱ्या आठवड्यात लंडनच्या व्हिक्टोरिया आणि अल्बर्ट संग्रहालयातून वाघ नख आणण्याचा राज्य सरकारचा विचार आहे. मुंबईला गेल्यानंतर ते प्रथम सातारा संग्रहालयात आणले जाईल, जिथे ते आठ महिने प्रदर्शित केले जाईल.
नंतर, ते मुंबईतील संग्रहालयात प्रदर्शित होण्यापूर्वी प्रत्येकी आठ महिने ते कोल्हापूर आणि नागपूरच्या संग्रहालयात तीन वर्षांच्या शेवटपर्यंत ठेवण्यात येणार असून त्यासाठी महाराष्ट्र सरकार आणि लंडनस्थित संग्रहालय यांच्यात सामंजस्य करार करण्यात आला आहे. .
म्युझियमचे सहाय्यक क्युरेटर प्रवीण शिंदे यांनी सांगितले, “लॅमिनेटेड टफन ग्लास असलेले शोकेस 8 लाख रुपये खर्चून बनवण्यात आले होते. ज्या गॅलरीमध्ये वाघ नाख प्रदर्शित केला जाईल ते तयार आहे. काचेच्या शोकेसला सेन्सर्स बसवले आहेत. सीसीटीव्ही कॅमेरे आणि सशस्त्र रक्षकांच्या माध्यमातून सतत लक्ष ठेवण्यात येणार आहे. प्रतापगड किल्ल्याच्या पायथ्याशी घडलेल्या घटनेचे चित्र आम्ही प्रदर्शित करणार आहोत. जुलैच्या पहिल्या आठवड्याच्या अखेरीस वाघ नाख मुंबईत दाखल होईल, असे वरिष्ठ अधिकाऱ्यांकडून सांगण्यात आले. तेथून थेट सातारा येथे नेण्यात येईल.
शिंदे म्हणाले की, धातूपासून बनलेल्या वाघ नाखावर हवामान बदलाचा कोणताही विपरीत परिणाम होऊ नये म्हणून संग्रहालयात तापमान आणि आर्द्रता युनिट बसविण्यात आले आहे.
कोल्हापूरच्या शासकीय संग्रहालयाचे क्युरेटर उदय सुर्वे म्हणाले, “शिवाजी महाराजांच्या काळात वापरण्यात आलेल्या शस्त्रास्त्रांचे प्रदर्शन ‘शिवशास्त्र सौंदर्य’ आयोजित करण्यासाठी दालनाचे काम लवकरच सुरू होणार आहे. वाघ नखाच्या सार्वजनिक प्रदर्शनाच्या बाजूला हे प्रदर्शन भरवण्यात येणार आहे.”
सातारा संग्रहालयाला गॅलरी विकसित करण्यासाठी 1.3 कोटी रुपये मिळाले आहेत, तर कोल्हापूर संग्रहालयाला दुरुस्तीसाठी सुमारे 6.6 कोटी रुपये मिळाले आहेत.
छत्रपती शिवाजी महाराज वास्तू संग्रहालयाचे महासंचालक सब्यसाची मुखर्जी यांच्या नेतृत्वाखाली एक पॅनेल तयार करण्यात आले असून ते महाराष्ट्रात वास्तव्यादरम्यान वाघ नाखाच्या सुरक्षित वाहतुकीसाठी अधिकाऱ्यांशी समन्वय साधत आहेत.
